„Wieloparametryczna charakterystyka kontroli homeostazy nabłonka układu rozrodczego przez komórki T gamma-delta z uwzględnieniem wysokorozdzielczej mikroskopii przyżyciowej”
(akronim: SONATA_TGD)

Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu „SONATA BIS 4”

Wartość projektu: 1 997 904,00 PLN
Wartość dofinansowania: 1 340 184,00 PLN
Okres realizacji projektu: 01/07/2015 – 30/06/2020

Kierownik projektu: dr Grzegorz Chodaczek

Konsorcjum realizujące projekt:

1. Wrocławskie Centrum Badań EIT+ Sp. z o.o. – Lider Konsorcjum
2. Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN

Celem projektu jest analiza mechanizmów kontroli immunologicznej śluzówki rozrodczej ze szczególnym uwzględnieniem aktywności limfocytów z ekspresją receptora komórek T γδ (γδ TCR). Do badań wykorzystane będą nowatorskie techniki obrazowania oparte na wysokorozdzielczej mikroskopii konfokalnej i mikroskopii przyżyciowej in vivo. W celu pełnej charakterystyki nadzoru układu odpornościowego, niezbędnego do utrzymania homeostazy nabłonków w razie infekcji lub zranienia, proponowana przekrojowa analiza in situ będzie poparta innymi zaawansowanymi technikami ex vivo. Pośród wielu typów komórek zaangażowanych w proces kontroli śluzówek szczególną rolę pełnią komórki T γδ. Wiodący pogląd w immunologii nabłonków stanowi, że limfocyty T γδ regulują homeostazę tkanek dopiero po rozpoznaniu antygenów własnych, uwidaczniających się po zranieniu lub zakażeniu. Badania własne, wykorzystujące nowatorskie połączenie przyżyciowej mikroskopii konfokalnej i technik immunofluorescencyjnych (Chodaczek et al. Nature Immunology 2012), pokazują jednak, że skórne limfocyty T γδ pozostają w stanie ciągłej aktywacji poprzez konstytutywną fosforylację γδ TCR, która fizycznie je unieruchamia w naskórku. Wbrew powszechnie uznanej hipotezie sugeruje to ciągłą ekspresję swoistych antygenów w zdrowej tkance. Nie jest wiadomo, czy podobne mechanizmy dotyczą innych nabłonków, również zasiedlonych przez komórki T γδ. W przypadku śluzówki rozrodczej jej kontrola immunologiczna jest bardzo słabo przebadana, mimo wielu lat intensywnych badań nad mechanizmami odporności wobec zakażenia wirusem HIV. Proponowany projekt ma na celu wypełnienie tej luki w wiedzy poprzez 1) ustalenie statusu aktywacji śluzówkowych limfocytów T, 2) ocenę ich wpływu na funkcje nabłonka i indukcję reakcji immunologicznych oraz 3) wizualizację dynamiki procesów komórkowych w czasie rzeczywistym uwzględniającej ruch komórek i oddziaływania międzykomórkowe.