Skuteczniejsze diagnozowanie chorób psychicznych – projekt SAME-NeuroID

Medycyna nadal nie dysponuje wystarczająco dobrymi narzędziami, które pozwoliłyby szybko i skutecznie zdiagnozować pacjentów z zaburzeniami neuropsychiatrycznymi. Dlatego naukowcy Łukasiewicz – PORT chcą lepiej zrozumieć, jakie nieprawidłowości w funkcjonowaniu ludzkiego mózgu do nich doprowadzają.

W projekcie SAME-NeuroID (Standardized Approaches to Modeling and Examination of Neuropsychiatric Disorders), finansowanym z programu Horyzont Europa, postawili sobie za cel: – Rozwój ujednoliconych metod badania zaburzeń neuropsychiatrycznych, umożliwiających porównywanie wyników w różnych laboratoriach – wyjaśnia dr hab. Witold Konopka, kierownik projektu.

Lepsze zrozumienie zaburzeń mózgu, a w konsekwencji opracowanie lepszych metod diagnostycznych, skuteczniejszych terapii i opieki dopasowanej do pacjentów psychiatrycznych – jak naukowcy zamierzają to osiągnąć? Wspólnie. Projekt SAME-NeuroID jest międzynarodową inicjatywą Łukasiewicz – PORT i europejskich ośrodków liderów w zakresie neuronauki: Paris Brain Institute, Max Planck Institute for Psychiatry w Monachium, Erasmus Medical Center w Rotterdamie.

– Objawy chorób psychicznych mają różne podłoża biologiczne. Każdy z nich może być wynikiem nieprawidłowego działania różnych grup komórek mózgowych – dr Michał Ślęzak, lider Grupy Badawczej Biologii Astrocytów podkreśla, że kluczowe jest opracowanie wspólnych metod badania kilku konkretnych parametrów biologicznych, m.in. tych związanych z depresją. W ramach projektu badania prowadzone są w identyczny sposób w różnych ośrodkach, co daje podstawy do wiarygodnego testowania nowych leków.

Łukasiewicz – PORT wykorzystuje zaawansowane technologie, takie jak metoda „przeprogramowywania komórek”, w której komórki somatyczne pacjentów (np. komórki skóry) przekształcane są w komórki mózgowe. Takie modele pozwalają na badanie deficytów komórkowych i dysfunkcji mózgu w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych.

Cennych informacji dostarczają również analizy zachowania zwierząt. Długoterminowe obserwacje w ściśle określonych warunkach oraz analizy nagrań za pomocą narzędzi opartych na sztucznej inteligencji dostarczają ogromnej ilości danych, które po odpowiedniej obróbce pomagają w lepszym zrozumieniu zaburzeń neuropsychiatrycznych.

Cele projeku SAME-NeuroID i drogę do opracowania skuteczniejszych narzędzi diagnostycznych, które będą mogły trafić do gabinetów psychiatrów i terapeutów na całym świecie przedstawia nowo powstał film promocyjny projektu:

Oprócz realizacji celów badawczych, projekt SAME-NeuroID oferuje także warsztaty, szkolenia i konferencje skierowane do naukowców, dając im możliwość pogłębienia wiedzy na temat komercjalizacji odkryć naukowych oraz praktycznych aspektów wdrażania innowacji w dziedzinie neuropsychiatrii.