GreenAmber
„Zielona technologia produkcji kwasu bursztynowego z surowców odnawialnych i odpadowych”
(akronim: GreenAmber)
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014 – 2020
IV OŚ PRIORYTETOWA PO IR: ZWIĘKSZENIE POTENCJAŁU NAUKOWO-BADAWCZEGO
DZIAŁANIE 4.1: Badania naukowe i prace rozwojowe
PODDZIAŁANIE 4.1.4: „Projekty aplikacyjne”
Wartość projektu: 6 527 323,75 PLN (w tym 1 875 396,81 PLN wkładu własnego)
Wartość dofinansowania: 4 696 926,94 PLN
Okres realizacji projektu: 01/08/2018 – 31/07/2021
Kierownik projektu: dr Tomasz Lipiński
Konsorcjum realizujące projekt:
- Sieć Badawcza Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii – Lider Konsorcjum
- Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” Spółka Akcyjna
Celem projektu jest uzyskanie kwasu bio-bursztynowego (KBB) w wysokowydajnej „czystej” biokatalizie z wykorzystaniem bakterii Enterobacter. Proces ten pozwoli również wykorzystać surowce odnawialne i odpadowe, które nie znalazły zastosowania w innych gałęziach przemysłu. Według danych Departamentu Energii USA kwas bursztynowy jest produktem biotransformacji o strategicznym znaczeniu dla przemysłu biotechnologicznego oraz chemicznego. Obecnie jest otrzymywany głównie w oparciu o paliwa kopalne, ale może być produkowany z użyciem czystych metod tzw. „zielonej chemii”. Wartość komercyjna oraz liczba możliwych zastosowań kwasu bio-bursztynowego w przemyśle chemicznym stale wzrasta. Jednak pomimo intensywnych prac badawczych produkcja kwasu bio-bursztynowego wciąż nie osiąga pożądanej wydajności, a ograniczenia obecnie stosowanych metod znacząco wpływają na ich zyskowność. Naszym celem jest opracowanie własnej technologii uzyskiwania kwasu bio-bursztynowego, opartego na obiecujących wynikach badań nad szczepem Enterobacter sp. LU1. Zaletą tego szczepu i jemu pokrewnych jest możliwość wykorzystania w produkcji surowców odpadowych, tania hodowla oraz niskie koszty oczyszczania kwasu bursztynowego. W badaniach przemysłowych istniejące szlaki metaboliczne bakterii Enterobacter zostaną zmodyfikowane metodami inżynierii genetycznej, następnie produkcja kwasu bio-bursztynowego zostanie zwalidowana stosując tzw. analizę bilansu metabolitów (ang. flux analysis). Na etapie badań rozwojowych produkcja i zwiększenie skali procesu biosyntezy kwasu bursztynowego do poziomu 100l fermentora zostanie zoptymalizowana w oparciu o najbardziej wydajny szczep. Potencjalnymi odbiorcami kwasu biobursztynowego będzie spółka-siostra GA ZAK oraz krajowy przemysł chemiczny. Stworzenie własnej technologii biosyntezy kwasu bursztynowego jest kluczowe i pozwoli Grupie Azoty Puławy dołączyć do największych potentatów branży chemicznej w dziedzinie bioprodukcji.